Oranjetipjes fotograferen
Oranjetipjes, het begin van mijn macroseizoen!
Oranjetipjes komen elk jaar weer midden april tevoorschijn. Het hangt zoals alles in de natuur af van de weersomstandigheden, maar als je een paar dagen mooi zonnig weer hebt dan kun je ze rond de Pasen en Koningsdag wel verwachten. De voorbodes zijn de Pinksterbloemen waar de eitjes vaak op afgezet worden. De rups eet van deze waardplant. Meestal verschijnen de mannetjes eerst en een weekje later zul je de eerste vrouwtjes zien. In dit artikel wil ik vooral uitleggen hoe je ze kunt vinden en de diverse technieken laten zien die ik gebruik bij het oranjetipjes fotograferen.
De oranjetipjes spotten
Mijn methode, dit geld voor eigenlijk elk insect dat ik mooi op de foto wil zetten, is om de dag ervoor het gebied te inspecteren om te kijken wat er aanwezig is. Zodoende hoef je de dag erna niet eerst lang te zoeken. Rond zonsopgang is daar namelijk niet zoveel tijd voor. Over het algemeen heb je slechts een half uurtje voldoende licht om de oranjetipjes te zoeken voordat de zon op komt.
Maar 5 minuten voordat de zon op komt wil je eigenlijk al dat je compositie goed is en dat je in dit geval het oranjetipje mooi voor de lens hebt zitten. Je zult dan merken hoe snel de zon opkomt; eigenlijk heb je maar 10 minuten of minder dat je tegen de diffuse zon in kunt fotograferen. Daarna moet je overgaan op andere technieken die ik hier onder zal toelichten. Voor het fotograferen van de oranjetipjes ga ik dus altijd ’s avonds even zoeken naar de slaapplekjes zodat ik er de volgende ochtend met de slaap nog in mijn ogen zo naar toe kan lopen!
Zonsopkomst
Het is altijd handig om te weten hoe laat en waar de zon op komt voordat je op pad gaat. Kan je de zon vanuit het standpunt van de vlinder die je wilt fotograferen wel zien? Hiervoor moet je het gebied een beetje leren kennen en wat ervaring opdoen zodat je de situatie van te voren goed in kunt schatten. Maar ervan uit gaande dat je dat gedaan hebt, kan een je paar technieken toepassen die ik in onderstaande foto’s laat zien. Deze zijn allemaal met mijn full frame camera en een 105mm macrolens gemaakt. Steeds met gebruik van een statief.
Voorbeeld 1.
Je kunt een zon bijv. links of rechts van de vlinder laten zien, het Oranjetipje zie je dan meer als een profiel. Het verhaal van de plaat is duidelijk en het geeft een leuke sfeer.
Voorbeeld 2.
Om nog meer dat profiel te benadrukken kun je je camera zo richten dat de zon precies achter de vlinder staat. Maak je F getal zo groot mogelijk, dan zal de zon ook zo groot mogelijk in beeld verschijnen. Kijk niet door de zoeker want dan kun je verblind worden, maar kijk op het schermpje. dan kun je ook makkelijker je compositie bepalen.
Voorbeeld 3.
Als het bewolkt is dan heb je mooi egaal licht dus dan is er ook geen tegenlicht situatie. Zoek de mooiste kant uit van de vlinder en maak een mooie compositie door op vormen en lijnen te letten. Hopelijk zit de vlinder mooi onder de dauw. Dat geeft wat extra aan de foto.
Voorbeeld 4.
Bij deze foto was het ook licht bewolkt maar op de achtergrond stond een bos. Het licht dat door het bladerdak scheen gaf een leuk bokeh effect. In combinatie met het natte gras geeft dit wat meer karakter aan de foto.
Voorbeeld 5.
Als het goed windstil is en er veel dauw op de vlinder zit, dan kun je ook een close-up maken zoals deze. Een closeup van vleugel is ook mooi, vooral van het mannetje die het oranjetipje aan de vleugel heeft.
Oranjetipjes fotograferen; Een kwartier na zonsopkomst
Na 10 a 15 minuten is de zon te fel om rechtstreeks in je compositie te gebruiken, dan zie je geen oranje kleur meer in zon maar wordt ie een witte bal… Wat ik dan vaak probeer is om onder de zon door te fotograferen, met de juiste hoek geeft dat vaak een hele mooie oranje gloed aan de foto.
Voorbeeld 7.
Op deze foto is die oranje gloed mooi te zien. De zon valt net buiten de foto aan de bovenkant waardoor je alleen gebruik maakt van de warme zonnestralen.
Voorbeeld 8.
Bij deze foto stond de zon ook net boven het oranjetipje. Wat deze foto zo leuk maakt is dat er ook 2 eitjes van het oranjetipje op zitten (dat zag ik pas thuis…). Alsof vader op zijn kroost past!
Saai weer zonder zon
Voorbeeld 9.
Mocht het weer saai zijn, er is geen zon, weinig tot geen wind en ook geen dauw dan kun je andere trucjes bedenken. Ik pluk dan soms een paar bloemetjes en houdt die voor de lens met net een opening voor de vlinder. Je kunt deze techniek zo gek maken als je zelf wilt door verschillende kleuren bloemen te gebruiken. Soms fotografeer ik ook gewoon door het gras heen. Dus de camera helemaal op de grond omhoog gericht richting vlinder.
Een uur na zonsopkomst
Na een uur is het gouden uurtje wel voorbij en word het licht harder. Als je toch geluk hebt dat er veel dauw is en het gras nat is dan kun je daar ook een leuk effect mee bereiken door tegen het licht in te fotograferen onder een bepaalde hoek. Meestal doe ik dit zonder statief omdat er dan toch genoeg licht is voor een behoorlijke sluitertijd. Je moet vaak even zoeken maar als je de camera precies goed houdt dan krijg je een leuk “bubbel” effect zoals onderstaande foto’s.
Voorbeeld 10.
Bij deze foto was het oranjetipje nog niet actief. Dus de kleuren in deze foto zijn nog wat warmer.
Voorbeeld 11.
Deze is wat later genomen en de vlinder was al actief in in het gras gaan zitten met de vleugels open. Door met een laag standpunt tegen het licht in te fotograferen lichten de vleugels mooi op.
Midden op de dag in de volle zon
Als de vlinders (en libellen) actief zijn dan ga ik altijd met mijn crop camera en telelens op stap omdat je dan meer afstand kan houden. Met mijn combinatie moet ik dan minstens 1,5 meter afstand houden, ik heb dan omgerekend zo’n 500mm. Je hebt hierdoor meer kans dat (als je rustig aan doet) de vlinders niet meteen wegvliegen. Als ze aan het foerageren zijn dan heb je ook wat meer tijd omdat de vlinders meer met de nectar bezig zijn dan met de storende fotograaf.
Voorbeeld 12.
Door in de volle zon zwaar onder te belichten kun je met tegenlicht deze donker achtergrond krijgen waar eigenlijk alleen het profiel overblijft. Je kunt dat effect wat versterken door het contrast wat op te schroeven in de nabewerking.
Voorbeeld 13.
Dit was 1 van de lastigste foto’s om te maken, ten eerste om beide op de foto te krijgen en ze beide ook scherp te hebben. De vlinders waren hier aan het vechten om een slaapplekje. Bij dit soort foto’s moet je een camera hebben met een snelle autofocus en de sluitertijd moet behoorlijk omhoog naar 1/2500s of daaromtrent. Omdat dit tegen een bosrand aan is genomen is de achtergrond ook donker uitgevallen. Daarnaast was er wat tegenlicht.
Tot slot…
Ik hoop dat ik je in dit artikel een aantal creatieve mogelijkheden heb kunnen aanreiken om op verschillende manieren oranjetipjes vast te kunnen leggen. Deze technieken zijn natuurlijk ook bruikbaar voor andere insecten en sommige ook voor bloemen. Oranjetipjes zijn in ieder geval een erg leuk onderwerp om elk jaar het macroseizoen mee te beginnen. En kun je ze toch niet vinden of wil je wat meer hulp bij het fotograferen ervan, dan kun je je altijd opgeven voor mijn jaarlijkse Oranjetipjes workshop!
